Hoewel dit de eerste GGZTotaal van de maand is en we dus geen vast thema hebben, proberen wij toch een rode draad te vinden die alle artikelen verbindt. Heel vaak komt het uit op uitdrukkingen als ‘buiten de orde’, ‘naast de maatschappij’, ‘tegen de stroom in’, ‘langs de zijlijn’. Blijkbaar vinden veel artikelen die over een ggz-thema gaan een gemeenschappelijke noemer in ‘er niet bij horen’, ‘er buiten staan’. Zo ook in dit magazine.
We vonden de goede zinsnede in het gedicht van Gisele Vranckx (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3702386/nieuws/levenswinnaar.html?page=2), die we zo langzamerhand wel onze huisdichteres mogen noemen: “Bedwelmd door ontkenning, verloren en verward, zocht ik naar rechtvaardigheid.”
In het openingsartikel ‘Het rare huisje van de gemeentesecretaris (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3702375/nieuws/het_rare_huisje_van_de_gemeentesecretaris.html?page=1)’ beschrijft Bart Vuijk hoe in Nederland steeds meer Skaeve Huse worden neergezet: woningen, of zoals in Beverwijk een caravan, voor ‘onaangepaste daklozen’: mensen met vaak een psychiatrische stoornis en/of een verslaving, die vanwege de overlast onmogelijk in een woonwijk kunnen wonen. Hulp willen ze niet, zich aanpassen kunnen ze niet. Dan maar afgezonderd, ver weg van de ‘normale’ mensen, lijken de bestuurders te denken.
Een tweede groep die maar moeilijk gehoord wordt, ondanks de nodige inspanningen daartoe, zijn familieleden en andere naasten van mensen met een psychiatrisch probleem. Jettie Zijlstra is familievertrouwenspersoon (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3702376/nieuws/uitdagingen_waar_naasten_zich_voor_gesteld_zien_zijn_soms_onvoorstelbaar_groot.html?page=1) en schrijft er over: “Naasten lijden vaak niet alleen onder de impact van de ziekte, maar de situatie wordt nog verzwaard doordat zij in de wereld van de ggz tegen onzichtbare muren oplopen, en zichzelf niet gehoord en gezien weten en ondertussen machteloos de situatie van hun naaste zien verslechteren.”
Ook lotgenoten (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3702380/nieuws/lotgenoten.html?page=1) hebben blijkbaar elkaar nodig om begrepen te worden. ‘Anything Maureen’ beschrijft een bijeenkomst van zo’n lotgenotengroep. Uiteraard is het een goed iets dat dit soort groepen en bijeenkomsten georganiseerd worden, maar je kunt je afvragen of de noodzaak ook ontstaat omdat er (opnieuw) zo weinig begrip is voor mensen met een bepaalde aandoening. Zou het niet mooi zijn als er wat minder misverstanden en vooroordelen bestonden over allerlei aandoeningen, zodat je er ook gewoon met je buren over kan praten?
Marijke Groot, twitteraars zullen haar kennen, stuurde ons haar eerste gedichtenbundel ’Het was niet alleen maar leuk tijdens mijn depressie... (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3702377/nieuws/het_was_niet_alleen_maar_leuk_tijdens_mijn_depressie.html?page=1)’ om te recenseren. Johan Atsma pakte de handschoen op en bevond zich na lezing in dubio: moest hij het manuscript beoordelen op literaire waarde of op zeggingskracht? Over het eerste was hij gematigd positief, maar over de zeggingskracht was hij enthousiast, als je dat woord hier mag gebruiken. “Dat maakt indruk, de beklemming van een depressie wordt voor de lezer voelbaar. Daarin is Marijke Groot in haar missie geslaagd.”
Ook buiten de orde, of eigenlijk tegen de stroom in, is GGZopmaat (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3702385/nieuws/onvrede_van_veel_mensen_wordt_niet_door_ggz_nederland_en_mind_geuit.html?page=2), een beweging (organisatie is nog niet aan de orde) die een vuist wil maken voor een betere GGZ. Doen GGZ Nederland en MIND dat niet ook al? “Nee”, zegt mede-oprichter Frits Bosch, “de onvrede die veel mensen hebben, wordt niet door GGZ Nederland en MIND geuit.”