Een ondoordringbaar bastion of een kwestie van verwachtingsmanagement

De GGZ Totaal van 9 november 2020

Min of meer toevallig geven drie mensen in dit magazine een (gedeeltelijk) antwoord op de vraag waarom de problemen in de ggz zo moeizaam worden opgelost.
De eerste aan wie vraag wordt gesteld is Elnathan Prinsen, de voorzitter van de Nederlandse  Vereniging voor Psychiatrie, de NVvP. In ‘Psychiaters zouden veel meer aan de voordeur moeten staan (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3821221/nieuws/psychiaters_zouden_veel_meer_aan_de_voordeur_moeten_staan.html?page=1)’ geeft Prinsen zijn visie op het ontstaan van al die problemen en waarom het oplossen er van zo moeizaam verloopt. Kort samengevat, maar lees vooral het hele interview, vindt Prinsen dat de ggz teveel dingen doet die niet in de ggz horen, waardoor er te weinig tijd overblijft voor de zaken waar de ggz goed in is: het behandelen van complexe psychische problematiek.

Prinsen is overigens de derde die zijn visie geeft. In de serie ‘Wie is de baas van de ggz?’ gingen ondergetekende (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3800394/nieuws/wie_is_de_baas_van_de_ggz.html?page=2) en Hans van Eeken (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3814546/nieuws/we_behandelen_veel_mensen_via_het_biomedisch_model_zonder_dat_het_ervoor_geschikt_is.html?page=1) hem voor.

Jan Zandijk nam begin deze maand afscheid als voorzitter van Ypsilon, de vereniging voor familieleden van mensen met een psychosegevoeligheid. In een interview blikt hij terug op deze periode. De titel van het artikel, ’’ De institutionele ggz-wereld is een bijna ondoordringbaar bastion, waar we voortdurend tegen grenzen oplopen (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3821241/nieuws/de_institutionele_ggz-wereld_is_een_bijna_ondoordringbaar_bastion_waar_we_voortdurend_tegen_grenzen_oplopen.html?page=1), geeft al aan in welke richting Zandijk denkt. Een stroperig bastion, die je niet zomaar verandert.

De derde die een duidelijke opvatting heeft over wat hij ‘de crisis in de ggz’ noemt, is de vorige voorzitter van de  NVvP, Damiaan Denys. Zijn boek ‘Het tekort van het teveel - De paradox van de mentale zorg (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3821225/nieuws/het_tekort_van_het_teveel__de_paradox_van_de_mentale_zorg.html?page=1)’ is recent verschenen en Johan Atsma schrijft er een enthousiaste recensie over. Uiteindelijk lijken de opvattingen van de voorzitter en de ex-voorzitter niet heel ver uiteen te liggen. Net als Prinsen ziet ook Denys de paradox dat we een teveel kennen dat een tekort veroorzaakt. We willen teveel” in de woorden van Denys, waar Prinsen het heeft over verwachtingsmanagement en vindt dat er teveel wordt verwacht van de ggz.
Verschil in opvatting is er ook tussen beide heren, maar daarvoor verwijs ik graag naar de artikelen.

In onze nieuwe vaste rubriek ‘Wat slik jij? (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3821226/nieuws/wat_slik_jij.html?page=1)’ interviewt Niki Stoker de mens achter de medicijnen. In deze aflevering komt ‘John’ (niet zijn echte naam) aan het woord. Zijn levensmotto: “Mensen ontwikkelen zich alleen in verbinding met andere mensen dus de verbinding met andere mensen is essentieel voor leven. Koester een vriendelijke intentie naar alle mensen.”
Wil jij ook geïnterviewd worden door Niki? Dan kan je contact opnemen via info@ggztotaal.nl.

De Forensische Leerlijn, een samenwerkingsproduct tussen het Expertisecentrum Forensische Psychiatrie (EFP)  en GGZ Ecademy is een online leeromgeving die sinds 2019 bestaat. Het doel van de leerlijn is het bieden van inhoudelijke kennis en deskundigheidsbevordering. Om instellingen te helpen voorzien in benodigde basiskennis voor de beginnende medewerkers zijn er diverse modules ontwikkeld, specifiek afgestemd op forensische zorg. Marjolein Ausems vertelt er over (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3821291/nieuws/we_boeken_samen_resultaten_bundelen_krachten_en_stimuleren_samenwerking_en_kennisdeling.html?page=2).

Gisele Vranckx schreef haar maandelijkse gedicht nar aanleiding van een keramieke sculptuur van Annette Furnemont. Een deel van haar gedicht ‘Mijn Eigen Waarde (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3821223/nieuws/mijn_eigen_waarde.html?page=2)’:
“Laat mij zijn als mens
Niet vastgenageld door een stempel
wat mij nog meer beperkt”l

Vorige maand deed het tuchtcollege een belangrijke uitspraak: het beroepsgeheim geldt ook voor wat anderen over je cliënt zeggen (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3817342/nieuws/tuchtcollege_beroepsgeheim_geldt_ook_voor_wat_anderen_over_je_client_zeggen.html?page=2). In de casus had een vader contact gezocht met de behandelaar van zijn dochter, met het verzoek dat niet tegen de dochter te zeggen. De behandelaar deed dat laatste toch, waarop de vader een klacht indiende. In tweede instantie kreeg hij gelijk. Wij kunnen ons voorstellen dat meer behandelaars deze ‘fout’ kunnen maken.

Een nieuwe studie van drie Engels universiteiten heeft verder inzicht gegeven in hoe makkelijk vrouwen hun autistische eigenschappen verbergen. Het was al bekend dat de diagnose bij vrouwen vaak te laat of ten onrechte niet gesteld wordt, waardoor adequate hulpverlening achterwege blijft. Lees er meer over in ‘Camouflagegedrag maakt dat autisme bij vrouwen later of niet herkend wordt (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3819835/nieuws/camouflagegedrag_maakt_dat_autisme_bij_vrouwen_later_of_niet_herkend_wordt.html?page=2)’.

Willem Gotink
Hoofdredacteur GGZ Totaal