Iedereen een psychiatrische aandoening?

De GGZ Totaal van 12 december

Ruim een kwart van de volwassen Nederlanders heeft in het afgelopen jaar een psychische aandoening gehad. Dat zijn 3,3 miljoen mensen. Het aantal volwassenen met een angststoornis, depressieve stoornis of stoornis in het gebruik van alcohol en drugs is de afgelopen twaalf jaar sterk gestegen.

Althans, dat zijn de cijfers waar het Trimbos-Instituut (https://www.trimbos.nl/actueel/nieuws/sterke-toename-psychische-aandoeningen-bij-volwassenen/) afgelopen maand mee naar buiten kwam. Die cijfers zijn gebaseerd op het zogeheten NEMESIS-onderzoek, een grootschalige, langlopende studie van het Trimbos-instituut naar psychisch welzijn, gezondheid en levenservaringen van Nederlandse volwassenen. Bijna de helft van de Nederlanders zou zelfs ooit in het leven voldaan hebben aan de criteria voor een psychiatrische diagnose.

Wat zegt dit? We mogen ervan uitgaan dat het onderzoek in methodologisch opzicht goed is uitgevoerd, daarvoor is het Trimbos-instituut gekwalificeerd genoeg. De vraag die we moeten stellen is of diagnoses hier geen uitgehold begrip aan het worden zijn. Als 3,3 miljoen mensen ergens last van hebben, is er dan niet sprake van iets wat in feite normaal is? Vergelijk het met de oogarts: als 3,3 miljoen mensen met één oog maar half zicht heeft, moeten we er dan niet van uitgaan dat dit een gewone variatie is in het menselijk bestaan?

Dat lijkt een academische kwestie, maar in het licht van de toenemende wachtlijsten is het wel een essentiële vraag. Wie lichte klachten heeft, kan namelijk binnen enkele weken terecht bij de poh-ggz of de basis-ggz. Hoe ernstiger de klachten, hoe langer de wachtlijsten. In de analogie van de ogen: mensen die nog redelijk kunnen kijken, zouden morgen geholpen kunnen worden, mensen die dreigen blind te worden, zouden een jaar moeten wachten. In de praktijk is dit voor oogproblemen simpel opgelost: de meeste mensen accepteren dat bij het ouder worden het zicht achteruit gaat en kopen een leesbril. Zou dat met mentale klachten niet ook meer moeten gebeuren: accepteren dat niet alles (meer) kan en een praktische oplossing zoeken? Dan is er in de ggz weer plaats voor mensen met een complexe zorgvraag.

De overheid moet dan wel een beetje helpen bij het bereikbaar maken van praktische oplossingen: juridische bijstand, betaalbare huisvesting, administratieve ondersteuning, etc. Zoals de Hema zorgt voor voldoende leesbrillen.

In dit magazine:
 

De Groene GGZ: breng de zorg naar de natuur
”Gezonder en minder stress als er contact is met de natuur”

Het besef begint te groeien: Mentale gezondheid en natuur hebben een positieve samenhang. Als we de natuur meer inzetten in de zorg, dan is dat goed voor cliënten én voor ...

’Dat de ggz in de Wlz zit is geen gunst, maar een recht’
Bezuiniging dreigt voor langdurige ggz

Vanaf 2021 kunnen ggz-cliënten gebruik maken van de Wet langdurige zorg (Wlz). Inmiddels hebben circa 25.000 mensen een Wlz-indicatie op psychiatrische grondslag. In een serie van vier ...

Relatieve aantal vacatures in de ggz groter dan in andere zorgbranches
Ervaringsdeskundigen en sociaal domein moeten oplossing bieden

In de sector zorg en welzijn ontstonden in het derde kwartaal van 2022 56 duizend nieuwe vacatures. In hetzelfde kwartaal in 2019, enkele maanden voor de ...

Rood is ja
Judith de Roos recenseert het boek van Sara Kroos

Een ouderwets beertje kijkt schattig vanaf de kaft de wereld in. Er is ook een charmante achterkant waarbij  een glimlachende Kroos me recht in de ogen kijkt, maar schijn ...

De Podcasts
Tips over fijne, interessante of misschien wel schurende podcasts in de wereld van de GGZ

Deze week laat ik jullie graag luisteren naar Stoorzender, de podcast. Twee jaar geleden had GGZ Totaal al eens een interview met de makers ...

Ik nog meer
Een gedicht van Gisele Vranckx