Aanhoudende vermoeidheid na covid is lichamelijk en zit niet 'tussen de oren'

Onderzoekers van Amsterdam UMC en de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) hebben ontdekt dat de aanhoudende vermoeidheid bij patiënten met post-covid een lichamelijke oorzaak heeft. “We zien veranderingen in de spieren bij deze patiënten”, zegt hoogleraar Inwendige geneeskunde Michèle van Vugt. De resultaten van de studie zijn vorige week gepubliceerd in Nature Communications (https://www.nature.com/articles/s41467-023-44432-3).

25 patiënten met post-covid en 21 gezonde controledeelnemers deden mee aan het onderzoek. Alle deelnemers moesten gedurende 15 minuten een fietstest uitvoeren. Deze fietstest veroorzaakt bij mensen met post-covid een langdurige verergering van klachten, post-exertionele malaise (PEM) genaamd. Bij PEM is sprake van extreme vermoeidheid na fysieke, cognitieve of emotionele inspanning. De mate van inspanning waarbij PEM ontstaat, is onbekend en verschilt per persoon.

Minder energie

De onderzoekers bekeken 1 week vóór de fietstest en 1 dag na de test het bloed en spierweefsel. VU-bewegingswetenschapper Rob Wüst: “We zagen in het spierweefsel van de patiënten verschillende afwijkingen. Op celniveau zagen we dat de mitochondriën van de spier, ook wel de energiefabrieken van de cel, minder goed functioneren en dat ze minder energie produceren.” Van Vugt voegt toe: “De oorzaak van de vermoeidheid is dus echt biologisch. Spieren hebben energie nodig om te bewegen. Door deze vondst kunnen we nu onderzoeken wat een goede behandeling is voor mensen met post-covid.”

Een van de theorieën over post-covid is dat er coronavirusdeeltjes in het lichaam blijven bij mensen die het coronavirus hebben gehad. “In de spieren zien wij hier momenteel geen aanwijzingen voor”, zegt Van Vugt hierover. De onderzoekers zagen ook dat hart en longen goed functioneerden bij de patiënten. De sterk verminderde conditie komt dus niet door afwijkingen aan het hart of de longen.

Averechts

Sporten is niet altijd goed voor patiënten met post-covid. Brent Appelman, arts-onderzoeker infectieziekten bij Amsterdam UMC: “Concreet adviseren wij deze patiënten hun fysieke grenzen te bewaken en hier niet overheen te gaan. Denk aan lichte inspanning die niet leidt tot verergering van de klachten. Wandelen is goed, of fietsen op een elektrische fiets, om de fysieke conditie enigszins te behouden. Houd  daarbij rekening dat iedere patiënt een andere grens heeft.” Van Vugt waarschuwt: “Doordat klachten kunnen verergeren na fysieke inspanning, werken sommige klassieke vormen van revalidatie en fysiotherapie juist averechts voor het herstel van deze patiënten.”

Post-covid-symptomen

Hoewel de meerderheid van de mensen die besmet zijn met het SARS-CoV-2-virus binnen enkele weken herstelt, krijgt een kleine groep post-covid. Klachten bij patiënten met post-covid bestaan naast post-exertionele malaise (PEM) onder andere uit ernstige cognitieve problemen (hersenmist), vermoeidheid en inspanningsintolerantie.

Bron: VU Amsterdam (https://vu.nl/nl/nieuws/2024/vermoeidheid-van-patienten-met-post-covid-heeft-lichamelijke-oorzaak)

Lees ook andere artikelen over corona (https://www.ggztotaal.nl/tp-29166-2/corona)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).