Tijdens het TOPGGz-congres 2023 is de Consultatiewijzer ggz gelanceerd. De Consultatiewijzer ggz is een online informatieportaal, ontwikkeld op initiatief van TOPGGz en Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE). De Consultatiewijzer ggz brengt de beschikbare informatie over consultatie overzichtelijk samen. Deze maakt je wijzer over consultatie vragen en geven en wijst je de weg in de mogelijkheden, processen en methodieken van consultaties.
Volgens de initiatiefnemers biedt de Consultatiewijzer een heldere uitleg voor zowel de professional die consultatie geeft als professional die consultatie vraagt over wat consultatie inhoudt en over het proces en het belang van consultatie.
Doelgroep
De Consultatiewijzer ggz is bedoeld voor:
consultatievragers: professionals in de (specialistische) ggz en
consultatiegevers: ggz-professionals die benaderd worden met vragen over hun specifieke expertise.
Consultatie is een uitwisseling tussen ggz-professionals. De gedeelde expertise wordt ingezet voor de lopende behandeling, begeleiding en/of bejegening, ten bate van de cliënt en eventuele naaste(n).
Over consultatie
Consultatie is een interactieproces tussen twee professionals: de consultatiegever, zijnde een specialist, en een consultatievrager, die hulp vraagt bij een werkprobleem op een gebied dat tot de specifieke competentie van de betreffende specialist behoort. Het vraagstuk heeft betrekking op de diagnostiek, indicatiestelling of behandeling, begeleiding en/of bejegening van een cliënt van de consultatievrager, waarbij de professionele verantwoordelijkheid voor die cliënt gedurende het consultatieproces belegd blijft bij de consultatievrager (Caplan, 1963).
Naast de primaire doelstelling van verbetering van de zorg voor de cliënt, draagt consultatie volgens Caplan bij aan het vergroten van de kennis van de consultatievrager. Deze is daardoor beter toegerust om in de toekomst effectiever met vergelijkbare vraagstukken om te gaan.
Deze definitie beschrijft hoe een consultatiegever inzichten geeft aan een consultatievrager. In sommige consultaties klopt die definitie, bijvoorbeeld wanneer het gaat om kennisoverdracht. Echter, in het wijde en complexe ggz-landschap van vandaag de dag, waarin veel wordt samengewerkt, zijn de consultatievragen vaak veel complexer. Consultatie gaat lang niet altijd over kennisoverdracht, maar over interactieprocessen tussen behandelaren, begeleiders, cliënt en hun eventuele naaste(n). In eerste instantie lijkt een consultatie vaak te gaan over een inhoudelijke cliëntgerelateerde vraag. Daarachter schuilen echter vaak problemen in de samenwerking of onderlinge betrekkingen.
Van de Velden (in Savenije, J. Van Lawick, & E. Reijmers (Reds.), 2014) beschrijft deze genuanceerde visie op consultatie als volgt:
Een consult is een raadpleging waarin er begrip is voor het probleem dat wordt voorgelegd, maar waarbij de consulent zich afvraagt: wat maakt dat dit niet opgelost kan worden? Dat is iets anders dan het te willen oplossen. [...] Consultatie richt zich niet op de inhoud van de klachten en doelen, maar op veranderingen in de relationele context. Een consulent zoekt naar tekenen van gefixeerde posities die relevante betrokkenen hebben ten opzichte van elkaar, zowel cliënten en hun netwerk, als behandelaars, verwijzers, voogden en andere professionals. Deze gefixeerde posities zijn vaak verbonden met zich herhalende variaties in een beperkte therapeutische bewegingsruimte, binnen stelsels van betekenissen die zich verengd hebben tot een dominante monovisie op het probleem. Het zijn deze domeinen die in een consult het onderwerp zijn. Pas wanneer op dit niveau veranderingen plaatsvinden, kan men zich in een veranderde samenwerkingsrelatie richten op klachten, doelen en oplossingen (Van de Velden in Savenije, J. Van Lawick, & E. Reijmers (Reds.), 2014).
Belang van consultatie
De kennisdeling via consultatie draagt bij aan het vergroten van de effectiviteit van de ggz, aldus de initiatiefnemers. Dit betekent voor:
=> de cliënt - en eventuele naaste(n) - voor wie een consultatievraag gesteld wordt - inzichten op maat;
=> de consultatievrager en overige cliënten – duurzame kennisoverdracht, toepasbaar bij deze cliënt en andere cliënten met vergelijkbare problematiek;
=> de consultatiegever –meer inzicht in en kennis van consultatie vragen en mogelijkheden in de ggz-keten;
=> voor de maatschappij – juiste zorg op juiste plaats, terugdringen wachtlijsten, hogere kosteneffectiviteit.
Reactie en feedback over de Consultatiewijzer zijn welkom via Top GGZ
De Consultatiewijzer GGZ is hier te vinden
Bron: Phrenos
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.