Hoewel het voor hen verboden is, gokt 1 op de 15 middelbare scholieren voor geld. Bijna 1 op de 6 leerlingen rookt of gebruikt een vape. Het aantal jongeren dat alcohol drinkt is licht gedaald: 1 op de 5 zegt in de laatste maand te hebben gedronken. De mentale gezondheid over het algemeen is niet verslechterd, maar op sommige punten iets verbeterd. Het rapportcijfer dat jongeren aan hun eigen leven geven is gestegen van een 7,1 naar een 7,4.
Dat blijkt uit de Scholierenmonitor 2023 van het Trimbos-instituut: een terugkerend onderzoek naar middelengebruik, digitaal gedrag en mentale gezondheid in het basis- en voortgezet onderwijs (10-16 jaar). De emotionele problemen onder meisjes zijn afgenomen. Andere mentale problemen, eenzaamheid en druk door schoolwerk zijn ongeveer gelijk gebleven en daarmee nog steeds hoog.
Uitdagingen
De monitor laat zien dat scholieren voor grote uitdagingen staan op het gebied van middelengebruik, digitalisering en welzijn, schrijft Trimbos. Hoewel er ook enkele positievere ontwikkelingen zichtbaar zijn, blijven er zorgen om de jeugd bestaan. Scholieren hebben de laatste jaren te maken gehad met ingrijpende maatschappelijke ontwikkelingen zoals de coronapandemie, internationale conflicten, snelle digitalisering, toenemende (prestatie)druk en de snelle opkomst van nieuwe drugs en andere genotmiddelen.
Ondersteuning
“Omdat er zoveel verschillende factoren een rol spelen bij het welzijn van jongeren, moet de ondersteuning van jongeren gebeuren vanuit een integrale benadering. Hierbij worden alle relevante partijen betrokken, zoals opvoeders, onderwijs, lokaal-, regionaal-, en landelijk beleidsmakers”, zegt Marloes Kleinjan, programmahoofd Jeugd van het Trimbos-instituut. Hierbij is het belangrijk dat er gebruik gemaakt wordt van wetenschappelijk onderbouwde maatregelen, kennis- en ondersteuningsprogramma’s en interventies gericht op promotie, preventie en toegankelijke hulp.
Gokken en roken
Ondanks het verbod en de maatregelen van gokbedrijven, heeft 1 op de 10 jongeren online gegokt. Dit zijn vooral jongens. De scholieren zetten vooral geld in op sportwedstrijden. Ondanks alle maatregelen daalt het aantal scholieren dat rookt sinds 2017 niet meer. Zo’n 8,5 procent van de 12- tot 16-jarigen heeft de afgelopen maand gerookt en 2 procent rookt dagelijks. Nog meer scholieren vapen: 14,3 procent in de laatste maand en 4 procent dagelijks. Ook op de basisschool wordt al gevapet: 8,2 procent van de leerlingen in groep 7 en 8 hebben het al eens gedaan.
Drank en drugs
Ook het aantal jongeren dat drinkt neemt sinds 2015 niet meer af. In 2023 heeft 39,6 procent van de leerlingen ooit in het leven gedronken, 34,5 procent in het laatste jaar en 22,0 procent in de laatste maand. Als scholieren drinken, dan drinken ze nog altijd veel: twee derde van hen heeft de afgelopen maand gebinged. Dat is vijf glazen of meer. Het aantal gebruikers van lachgas is gedaald naar 2 procent. In 2019 was dat nog 6,7 procent. Trimbos ziet wel een stijging in het gebruik van de drug 3-MMC.
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.
