Wat is er nieuw? Iedere twee weken brengt GGZ Totaal je op de hoogte van relevante en interessante boeken door, voor of over de ggz.
(Onderstaande teksten zijn van de uitgevers of schrijvers, tenzij anders vermeld.)
Jongdementie – verhalen over liefde, verlies en veerkracht
Ellis Middelhuis
Wanneer dementie op jonge leeftijd toeslaat, verandert het leven ingrijpend — niet alleen voor degene die ziek is, maar ook voor de partner, kinderen, vrienden en collega’s. In haar nieuwe boek laat Ellis Middelhuis zien wat het betekent om te leven met deze vorm van dementie, die vaak nog onzichtbaar is in de samenleving.
Ellis Middelhuis sprak tientallen mensen: partners, kinderen en professionals die dagelijks met jongdementie te maken hebben. Hun persoonlijke verhalen vormen een mozaïek van liefde, rouw, machteloosheid en veerkracht. ‘Je rouwt terwijl de ander er nog is,’ zegt Ellis. ‘Dat maakt jongdementie zo indringend. Mensen verliezen hun toekomst, maar ook hun rol als partner of ouder. En toch zie ik telkens weer de kracht en de liefde die blijven.’
Het boek verbindt de menselijke verhalen met de bredere maatschappelijke vraag naar meer erkenning en ondersteuning voor jonge mensen met dementie en hun naasten. De verhalen tonen dat rouw geen eindpunt is, maar een proces van voortdurend aanpassen en opnieuw betekenis geven.
Naast de verhalen bevat het boek bijdragen van deskundigen, waaronder prof. Manu Keirse, emeritus hoogleraar rouw en verlies, die een hoofdstuk schreef over het omgaan met levend verlies.
Ellis Middelhuis is schrijver en coach in rouw en verlies. Vanuit haar eigen ervaringen met verlies en haar jarenlange werk in mantelzorgondersteuning richt zij zich op levend verlies – het voortdurende rouwen bij ziekte en verandering. Met haar bedrijf Buro Ellis & Co begeleidt zij mensen en organisaties rond verlies, veerkracht en zingeving. Daarnaast werkt zij als coördinator van het Expertisenetwerk Dementie in Amsterdam.
Mijn broeders hoeder. Naar een gezelschappelijke psychiatrie
Gert Schout
De schroom om psychiatrische hulp te zoeken is er af. Steeds grotere groepen wenden zich tot de psychiatrie in de hoop er verlichting te vinden voor hun angsten, somberheid, verwardheid, onzekerheden, ontremmingen, drukke gedrag of hun onmacht om zich te verhouden tot anderen. Een veel kleinere groep, met aanhoudende en meervoudige problemen waaronder psychiatrische, wordt al dan niet bewust in de steek gelaten of heeft de hoop opgegeven dat de psychiatrie nog iets voor hen kan doen.
De pretenties van de psychiatrie, maar ook de afhankelijkheidsreproductie die gepaard gaat met de werkwijzen waarin behandelaren als deskundige verschijnen in het leven van onzekere mensen vormen mede de achtergrond voor de toeloop van de eerste groep naar dit werkveld en de afwending ervan van de tweede groep.
Een andere verklaring voor de toeloop is dat meer en meer mensen de ontschuldigende uitwerking van een medisch-psychiatrische diagnose zoeken. Het lukt niet om te voldoen aan de prestatiedruk en vinden in het psychiatrisch label manieren om de blamage ervan te verzachten. Overdiagnostiek en overbehandeling van de ene groep leidt echter tot onderzorg van de andere groep.
Is er een andere psychiatrie denkbaar die zich weet te verhouden tot beide groepen, maar met voorrang kiest voor de mensen die psychiatrie het hardste nodig hebben? Die andere psychiatrie is er al.
Die psychiatrie, die ik in dit boek aanduid als gezelschappelijke psychiatrie, staat echter onder grote druk en dreigt steeds opnieuw van het toneel te verdwijnen. In een gezelschappelijke psychiatrie draait het niet om ziekte of stoornissen, maar om relationele bodemverrijking waaruit handelingsvermogen kan ontstaan. De gedachte is dat wie van betekenis is voor anderen, steun tegemoet kan zien en minder kwetsbaar is. Het belang van interventies verschuift daarmee naar het tot stand brengen van een weefsel van giften en wedergiften.
Psychiatrie wordt geportretteerd als iets gewoons, iets wat we allemaal in meer of mindere mate bij ons hebben, iets dat tegemoet getreden kan worden met gewone middelen, door gewone mensen. Dit boek draait om de vraag hoe een gezelschappelijke psychiatrie eruit ziet en hoe die versterkt kan worden.
Gert Schout (1959) is van huis uit sociaal psychiatrisch verpleegkundige en promoveerde in 2007 op een proefschrift over zorgvermijding en zorgverlamming. Tussen 2008 en 2012 was hij lector openbare ggz (oggz) bij de Hanzehogeschool in Groningen. Hij schreef artikelen en boeken met name over de oggz en over bemoeizorg, onder andere met Gerard Lohuis en Ronald Schilperoort. Voor het ministerie van VWS voerde hij verschillende onderzoeksopdrachten over dwangpreventie in psychiatrie en jeugdhulp, onder andere met zogenaamde Eigen Kracht conferenties. Voor een groot aantal gemeenten, woningbouwcorporaties en justitiële instellingen deed hij onderzoeks- en advieswerk. Psychiatrie, sociale veerkracht, gezelschappelijkheid, sociale ordening en gifttheorie, zijn onderwerpen in zijn onderzoek.
Lefland. Reis mee en ontdek de dapperste versie van jezelf
Klaar Hammenecker, Merel Eyckerman
Ben jij klaar om je angst in de ogen te kijken? Durf jij het aan om samen op expeditie te gaan? In Lefland ga je op ontdekkingstocht doorheen je bang brein. Of het nu gaat om kippenvel als je ergens kriebelbeestjes ziet, een panische afkeer van de tandartsstoel of om de universele angst om uitgesloten te worden en alleen achter te blijven, er is altijd een manier om dat gevoel te benoemen en er mee aan de slag te gaan. Onderweg ontdek je hoe angst werkt, wat angst met je doet en wat jij met je angst kan doen.
Kinderpsycholoog Klaar Hammenecker neemt je mee op een avontuurlijke reis vol herkenbare situaties, praktische tips en oefeningen die je meer zelfvertrouwen geven. Lefland is een warm, helpend boek voor elk kind dat wil leren durven.
Klaar Hammenecker is kinderpsycholoog en een veelgevraagd expert in de media. Ze combineert het geven van trainingen en opvoedingsondersteuning met werk in haar eigen praktijk. Daarnaast is ze auteur van de succesvolle boeken Wat elk kind nodig heeft en Laat maar. Ze coacht ook deelnemers van Bake Off Junior enThe Voice Kids. Op Instagram bereikt ze 22.K volgers. Merel Eyckerman is illustrator en wetenschappelijk tekenaar. Haar boeken zijn vertaald in meer dan twintig talen.
Behandeling van suïcidaliteit in de praktijk
Remco de Winter
Dit boek helpt hulpverleners om suïcidaliteit beter te herkennen, begrijpen en te behandelen. Het biedt concrete handvatten om op basis van de nieuwste inzichten, de best mogelijke zorg te bieden aan mensen met suïcidaal gedrag.
Behandeling van suïcidaliteit in de praktijk van de ggz geeft direct toepasbare handvatten voor het voeren van gesprekken, het inschatten van risico’s en het vinden van perspectief – samen met de patiënt, ook in de meest kwetsbare situaties.
Aan de hand van recente kennis en bewezen behandelmethoden – waaronder cognitieve gedragstherapie, dialectische gedragstherapie en de CAMS – biedt het boek een helder kader voor systematische diagnostiek en effectieve behandeling. De praktische opzet, met herkenbare casussen en toepasbare gesprekstechnieken, maakt het tot een onmisbaar hulpmiddel voor iedereen die met suïcidaliteit in aanraking komt.
Deze uitgave vormt de praktische vertaling van de Richtlijn Suïcidaliteit en ondersteunt professionals bij het bieden van zorg aan mensen in crisis. Of het nu gaat om patiënten met persoonlijkheidsstoornissen, verslavingsproblematiek of ouderen met een doodswens – dit boek biedt richting, taal en handelingsperspectief.
Voor psychiaters, psychologen, artsen, verpleegkundigen, ervaringswerkers en andere professionals in de (specialistische) ggz. Ook geschikt voor opleidingen, nascholing en trainingen.
Niets is wat het lijkt. Depressie in de spotlight
Fred van Leer, Conny Schalke
Het openhartige en rauwe verhaal van stylist en presentator Fred van Leer over de schaduwkanten van zijn leven
Fred van Leer is stylist, presentator en ondernemer; zo was hij afgelopen jaar onder andere te zien in het succesvolle tv-programma Make Up Your Mind. Met zijn eerste theatershow Leer van Fred boekte hij honderdvijftig uitverkochte theaters door heel Nederland, en het gelijknamige boek was een instant bestseller. De afgelopen jaren stond hij zes avonden lang in een uitverkocht Ahoy met zijn show Fred & Friends. Met zijn sprankelende persoonlijkheid, hilarische quotes en geweldige anekdotes maakt hij overal een feestje van en lijkt hij voor het geluk geboren. Maar niets is wat het lijkt.
In 2020 verschijnt er een intiem filmpje op internet, dat via WhatsApp ook nog eens wordt verspreid door het hele land. Twee weken daarna wordt hij bruut overvallen in zijn eigen huis en dat blijkt de finale klap voor Fred. Hij stort in, en is genoodzaakt zijn uitverkochte theatertour af te zeggen. Hij moet met zichzelf aan de slag, zoekt hulp en gaat de confrontatie met zijn depressie aan.
Fred vertelt in Niets is wat het lijkt open over zijn depressies, zijn hoogtijdagen, zijn donkere nachten en de grote zwarte hond die hem al jaren achternazit. Zijn manager Conny Schalke doet daarnaast haar verhaal, over de lange samenwerking met Fred. Ze beschrijft alle ups en downs van een jarenlange carrière waarin veel is bereikt, maar waar ze beiden niet zonder kleerscheuren uit zijn gekomen.
Fred van Leer (1976) is stylist, presentator en ondernemer. Hij presenteerde diverse tv-programma’s, zoals Say Yes to the Dress en Alles uit de kast op TLC en Drag Race Holland op Videoland. Daar was ook de documentaire Fred, het andere gezicht te zien. Tevens was Fred jarenlang coach en presentator bij Holland’s Next Top Model en panellid bij de RTL-programma’s I Can See Your Voice en Make Up Your Mind. Hij trok volle zalen tijdens zijn succesvolle theatershow Leer van Fred Live en in 2024 zette hij voor de derde keer Ahoy Rotterdam op zijn kop met zijn uitverkochte Fred & Friends-shows. Op social media heeft hij in totaal 1,6 miljoen volgers. Conny Schalke (1973) heeft na haar studie aan The New School for Information Services lange tijd gewerkt als programmamaker en uitvoerend producent voor o.a. TROS, Endemol en Eyeworks. In 2003 begon zij haar eigen artiestenbureau Van je Af Management en sinds 2006 werkt zij samen met Fred van Leer.
Trauma, verstandelijke beperking, zwakbegaafdheid, autisme. Praktijkboek diagnostiek en behandeling
Liesbeth Mevissen, Robert Didden
Veel kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking, zwakbegaafdheid of autisme maken ingrijpende of zelfs traumatische gebeurtenissen mee. Dergelijke gebeurtenissen kunnen veel klachten veroorzaken. Deze klachten worden alleen nog te vaak niet gezien of niet goed behandeld, met ernstig langdurig lijden als gevolg. Dat moet en kan beter! Screening, diagnostiek én effectieve behandeling zijn mogelijk, ongeacht leeftijd of niveau van functioneren.
Niet alleen in de VG-zorg maar ook in andere werkvelden is er veel handelingsverlegenheid op dit gebied. In de ggz bijvoorbeeld zien we hoge prevalentiecijfers van mensen met een lichte verstandelijke beperking of zwakbegaafdheid, trauma en ernstige bijkomende problemen. Emotionele en gedragsproblemen worden vaak ten onrechte aan de beperking, het autisme of aan een andere stoornis toegeschreven, of behandelingen worden niet goed aangepast.
De auteurs geven een overzicht van wat we uit wetenschappelijk onderzoek en klinische ervaring weten over screening, diagnostiek en behandeling van trauma bij mensen met een verstandelijke beperking, zwakbegaafdheid of autisme. Welke signalen kunnen wijzen op trauma? Welke aanpassingen zijn nodig zodat interventies toepasbaar, veilig en effectief zijn? Hoe kan het netwerk betrokken worden? Dit boek geeft veel handvatten voor de dagelijkse praktijk.
Het boek is bedoeld voor professionals werkzaam in de VG-zorg, forensische zorg, jeugdzorg, onderwijs en ggz (pedagogen, gz-psychologen, klinisch psychologen, psychiaters, vaktherapeuten, hbo-geschoolde begeleiders, psychodiagnostisch werkers) die handvatten en tips kunnen gebruiken, zodat trauma bij mensen met een verstandelijke beperking of zwakbegaafdheid en bij mensen met autisme op tijd wordt gezien en goed wordt behandeld.
Dr. Liesbeth Mevissen is klinisch psycholoog, orthopedagoog generalist, psychotrauma-therapeut NtVP, EMDR Europe Consultant en docent met veel praktijk ervaring. Prof. dr. Robert Didden is orthopedagoog en werkt als onderzoeker bij het Kenniscentrum van Trajectum, een gespecialiseerde (forensische) zorginstelling voor mensen met een LVB en complexe problematiek. Daarnaast bekleedt hij de leerstoel ‘Verstandelijke beperking, leren en gedrag’ aan de Radboud Universiteit te Nijmegen.
-
Wil jij met jouw boek in deze rubriek? Stuur ons een mail: info@ggztotaal.nl.
-
Lees hier eerdere afleveringen van de bibliotheek
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.








